Wybitnie udana książka Ivesa to portret Anny Boleyn w każdym szczególe poparty przytaczaną przez autora dokumentacją, co czyni go inteligentnym, niezależnym i politycznie wnikliwym. Ives zagłębił się w temat najbardziej jak to możliwe, odkrywając tajemnicę Anny Boleyn w biografii głęboko naukowej, a zarazem niezwykle żywej.

Eric Ives – uczony poruszający się w świecie polityki epoki Tudorów z pełną swobodą – na temat Anny Boleyn pisał ponad dwie dekady. Jego książka stanowi triumfalną kulminację wszystkich tych badań, zaprezentowaną w sposób jasny, inteligentny i z prawdziwie ludzką wyrozumiałością. Zafascynowany postacią Anny Boleyn, drugiej żony angielskiego monarchy Henryka VIII, poświęcił jej znaczną część swojej działalności zawodowej. Jego teorie na temat życia i śmierci królowej doprowadziły do żywiołowej polemiki z amerykańską historyk, Rethą Warnicke (ur. 1939).

W 1420 roku Anglia była najpotężniejszym państwem w zachodniej Europie, jej król uchodził za ozdobę świata, a jej przyszłość rysowała się w świetlanych barwach.W tych czasach za niedorzeczność uznano by stwierdzenie, że w ciągu jednego pokolenia kraj ten pogrąży się w chaosie nieporównywalnym z żadnym innym na kontynencie. Jak wiele tragedii, także ta rozpoczyna się w momencie triumfu…

Współcześni historycy uznają, że wojna Dwóch Róż w rzeczywistości była czymś znacznie bardziej złożonym, niż sugeruje jej kusząca nazwa. Sama wojna i wygaśnięcie dynastii Plantagenetów nie były karą za grzech obalenia Ryszarda II. Za całym złem XV wieku nie stał nikczemny Ryszard III, a małżeństwo Henryka VII z Elżbietą York nie przyniosło natychmiastowego wybawienia. Był to brutalny i trudny do zrozumienia okres destabilizacji politycznej, wynikły z upadku autorytetu królewskiego i utraty panowania angielskiego nad Francją. W systemie, w którym prawo, porządek, sprawiedliwość i pokój w tak ogromnej mierze zależały od króla i majestatu korony, panowanie Henryka VI okazało się prawdziwą katastrofą…

Dan Jones jest uznanym historykiem i zdobywcą dziennikarskich nagród; absolwentem historii na Pembroke College w Cambridge. W 2014 roku na polskim rynku ukazała się jego pozycja Plantageneci. Walczeni królowie, twórcy Anglii. Jest między innymi autorem Summer of Blood: The Peasants‘ Revolt of 1381 i The Templars, które zdobyły szeroki rozgłos. Współpracuje z „The Times“, „Daily Telegraph“, „Spectator“ i „Literary Review”. Jest współtwórcą programów historycznych realizowanych dla telewizji.

W grudniu 1968 roku załoga Apollo 8 ośmieliła się wdrapać do nieprzetestowanego statku kosmicznego zatkniętego na szczycie nieprzetestowanej rakiety, aby okrążyć Księżyc podczas najbardziej ryzykownej misji NASA. Nigdy wcześniej ludzie nie zagłębili się w kosmos dalej niż na kilkaset kilometrów, a tym razem mieli oddalić się od Ziemi na czterysta tysięcy kilometrów. Nigdy wcześniej ludzkie oczy nie widziały ciemnej strony Księżyca, a teraz miały tego dokonać. I nigdy wcześniej żaden człowiek nie narażał się na śmierć tak daleko od domu. Teraz także to miało wydarzyć się po raz pierwszy.

Jeffrey Kluger (wraz z Jimem Lovellem, współautorem Apollo 13), redaktor magazynu „Time”, oszczędną, ale żywą prozą wprowadza w nostalgię i podekscytowanie „narodu pijanego kosmosem” i opowiada o pierwszej misji księżycowej – Apollo 8. Historia rozpoczyna się wiele lat przed startem w 1968 roku i skupia się na załodze: Franku Bormanie, Jimie Lovellu i Billym Andersie. Według pierwotnego planu astronauci mieli wziąć udział w misji Apollo 9, jednak przydział ten zmieniono, próbując sprostać ambitnym terminom wyznaczonym przez prezydenta Kennedy’ego. Apollo 8 to pierwsza misja, która wyniosła człowieka poza orbitę okołoziemską i podczas której człowiek okrążył Księżyc. Trwała sześć dni i trzy godziny, a w trakcie dwudziestu godzin lotu wokół Księżyca załoga okrążyła satelitę dziesięć razy. Celem misji było między innymi zebranie informacji o miejscach na Księżycu odpowiednich do lądowania. Z modułu załogowego astronauci Apollo 8 wykonali pierwsze w historii fotografie całej Ziemi.

Jeffrey Kluger wplata osobiste historie załogi w opowieść o wyścigu kosmicznym, wczesnych latach NASA i o misji Gemini 7. Ukazuje znakomite portrety takich postaci, jak Christ Kraft i rodziny załogi. Spora dawka wywiadów dodaje autentyczności dialogom i postaciom. Świetne pióro Klugera przenosi też napięcia polityczne tej ery i skomplikowane koncepcje techniczne, przedstawiając je w powieściowej formie.

Walezjusze rządzili Francją przez 250 lat. Gdy w 1328 roku tron objął Filip VI, Francja nie zaliczała się do europejskich potęg, a znaczna część jej ziem znajdowała się pod panowaniem Anglików. Zwycięstwo w wojnie stuletniej, opanowanie Bretanii oraz Burgundii sprawiały, że za czasów Franciszka I Francja stała się mocarstwem zdolnym rywalizować z imperium Karola V o wpływy we Włoszech. Franciszek I zasłynął także jako mecenas sztuki, na którego dworze przebywał między innymi Leonardo da Vinci, i władca prowadzący wiele kampanii wojennych. Po tragicznej śmierci Henryka II podczas turnieju rycerskiego władza Walezjuszy we Francji zaczęła podupadać, do czego w znacznym stopniu przyczyniły się trawiące kraj wojny religijne. Zasztyletowanie Henryka III w 1589 roku położyło kres jednej z najważniejszych dynastii francuskich. W zamyśle autora niniejsza książka to opowieść o przetrwaniu, sukcesie i katastrofie, i o tym, jaki wkład w ten proces mieli sami monarchowie.

Nieślubne dzieci, niewierne królowe, dotknięci impotencją królowie, na których barkach spoczywają losy całej dynastii. Seks i narodziny dzieci całkiem dosłownie stanowiły dla Tudorów kwestię życia lub śmierci – Elżbieta York zmarła w wyniku powikłań poporodowych, dwie żony Henryka VIII zostały ścięte za zdradę małżeńską, a dobrowolne dziewictwo Elżbiety I stało się sygnałem zapowiadającym upadek dynastii.

Amy Licence zaznajamia czytelnika z okolicznościami narodzin dwóch synów Elżbiety York, Artura i Henryka, późniejszym małżeństwem Katarzyny Aragońskiej z obu mężczyznami, informacjami na temat pozostałych pięciu żon Henryka VIII oraz jego kochanek, a także życiem seksualnym jego córek.

Książka zawiera szczegółowe omówienie doświadczeń wszystkich wspomnianych kobiet, od kwestii płodności, zapłodnienia i ciąży poprzez wydarzenia w zaciszu komnat, w których rodziły, aż po macierzyństwo i śmiertelność potomstwa w wieku niemowlęcym. Opowieść o każdej z nich stanowi połączenie epizodów z osobistego życiorysu, przedstawionych na tle danego momentu dziejowego. Jednym omawiane kwestie przyniosły krótkotrwałe sukcesy, w przypadku innych zaś ostatecznie zdecydowały o ich losie.

Kim byli piraci – romantycznymi morskimi włóczęgami czy też straszliwymi zbrodniarzami bez zasad? Jak często pirat sięgał po kordelas lub pistolet? Czy chętnie ruszał do ataku na równie dobrze uzbrojone okręty jak jego? W jakich warunkach wolał ostrzeliwać przeciwnika z daleka, a kiedy decydował się na abordaż? Odpowiedzi na wszystkie te pytania z mistrzowską dociekliwością udziela Benerson Little, a kiedy odpowiedź na wątpliwości wydaje się niejednoznaczna, przytacza fakty, prowadzące zwykle do logicznej konkluzji.

Poznaj epokę, w której bogaci, szanowani obywatele inwestowali w łupieżcze rejsy, a morscy rozbójnicy rabowali kupieckie statki. Odwiedź świat pirackich portów, tętniących życiem i grzesznymi rozrywkami, gdzie złoczyńcy w ciągu jednej nocy wydawali fortuny i zaraz potem znów ruszali na morze. Dowiedz się, kto i dlaczego zasługuje na miano najsłynniejszego pirata – a komu ten tytuł nadano bezpodstawnie.

Benerson Little – amerykański autor, specjalizujący się w historii marynarki wojennej, konsultant historyczny podczas tworzenia serialu Piraci (Black Sails). Były żołnierz jednostki Navy SEAL, pracował jako analityk wywiadu, analityk specjalnych taktyk walki na morzu oraz konsultant ds. marynarki. Jest autorem wielu prac poświęconych piratom, m.in. The Sea Rover’s Practice: Pirate Tactics and Techniques, 1630–1730 oraz The Buccaneer’s Realm: Pirate Life on the Spanish Main, 1674–1688.

W książce m.in.: Statki i łupy piratów • Słynne bitwy morskie • Złodzieje czy buntownicy? • Pojedynki i demokracja • Damy z kordelasem • Zatopione skarby • Pirackie bandery

Podbój normański prezentuje sytuację polityczną anglosaskich wysp pod panowaniem Edwarda Wyznawcy i Harolda. Autor opisuje bitwę pod Hastings, lecz przede wszystkim skupia się na postaci Wilhelma (Williama, Guillaume’a), założyciela dynastii, na jego rozterkach, charyzmie, śmierci oraz jej znaczeniu dla potomnych. W błyskotliwy sposób charakteryzuje najeźdźców, opisując początki nowego prawa i powolny proces integracji. Swoją opowieść prowadzi aż do Domesday Book, czyli wielkiego spisu majątku królestwa zorganizowanego przez Normanów w 1086 roku. Dane statystyczne, społeczne i ekonomiczne zgromadzone w tej opasłej księdze stanowiły ewenement w całej ówczesnej Europie.

„Dlaczego rok 1066 był najważniejszą datą w historii Anglii? W swej intrygującej książce Marc Morris omawia nie tylko burzliwe wydarzenia, które doprowadziły do bitwy pod Hastings, ale także chaos, jaki po niej nastał. W barwny sposób opowiada nam o rozwianych nadziejach Wilhelma Zdobywcy, który pragnął rządzić zjednoczonym królestwem – o nadziejach, które ulotniły się w obliczu angielskich rebelii, inwazji wikingów oraz nienasyconych ambicji jego własnych towarzyszy – Normanów”.

„Pełna dramatyzmu historia rozgrywająca się na tle radykalnej zmiany społecznej: nagłego rozkwitu zamków, przebudowy wszystkich większych kościołów i całkowitej destrukcji dawnej elity rządzącej. Język, prawo, architektura, nawet postawy życiowe na zawsze uległy zmianie wskutek podboju normańskiego”.

„Fascynująca… Morris oddziela fikcję od faktów i przedstawia bardzo potrzebną, współczesną relację dotyczącą przybycia Normanów do Anglii, która w większym stopniu opiera się na wydarzeniach z przeszłości niż na współczesnych teoriach”.

The Times

Oto niezwykły przewodnik po epoce tak odległej, że życie codzienne przypomina szkołę przetrwania! Czy jesteś gotowy na dietę złożoną z gotowanego boczku, chleba i grochu, konieczność zapuszczenia wzbudzającej zaufanie brody i publiczne pocałunki z innymi mężczyznami na znak pokoju?

Czy odnajdziesz się w świecie, w którym kobiecie nie wolno wzruszać ramionami, kąpiel raz na tydzień i codzienne czesanie włosów są dowodem próżności?

Poznaj epokę, w której zarazę powodowało niekorzystne ustawienie planet, próchnicę leczono za pomocą opium, bogaci płacili biedocie za pojawienie się na pogrzebie, a lordowie w imię mody potykali się o czubki własnych butów. Witaj w czasach, gdzie siedmiolatek za kradzież trafi na szubienicę, porządnego fachowca nie stać na marmoladę, a z ludźmi z wyższych sfer najprędzej dogadasz się… po francusku.

Nadal marzysz o podróżach w czasie? Jeśli tak, zapraszamy do lektury niezwykłej książki, dzięki której poznasz prawdziwe średniowiecze. Przekonaj się, czy dasz radę przeżyć w XIV-wiecznej Anglii!

Polskiemu czytelnikowi Krzyżacy kojarzą się jednoznacznie jako armia z czarnymi krzyżami na białych płaszczach pokonana pod Grunwaldem w akcie dziejowej sprawiedliwości. Ta wizja zakonu krzyżackiego zdominowana jest przez agresywną ekspansję, konflikt interesów i jednoznacznie negatywną ocenę.

Tym bardziej interesująca może się więc okazać najnowsza pozycja wydawnicza dotycząca zakonu przede wszystkim w jego pierwotnej formie – nie armii środkowoeuropejskiego państwa zakonnego, ale zakonu rycerskiego służącego chrześcijaństwu w Lewancie w okresie krucjat. Autor skupia się w niej na zagadnieniach mniej znanych, czyli na genezie małego domu zakonnego, który w okresie piątej krucjaty gwałtownie się rozrósł, osiągając wpływy i znaczenie równe dwóm starszym zgromadzeniom: templariuszom i joannitom. Ta niezwykła ekspansja możliwa była dzięki wsparciu papieża i cesarza, stanowiąc owoc zgody między dwoma głównymi ośrodkami władzy ówczesnego chrześcijaństwa.

Ta perspektywa z pewnością skłoni czytelnika do skonfrontowania czasem subiektywnego, tradycyjnego wyobrażenia o krzyżakach z tym, jak zakon postrzegany jest przez inną szkołę historyczną, i być może odpowiedzi na pytanie, czy krzyżaków da się jednoznacznie ocenić zgodnie z ich własną paletą barw: w kategoriach czarnego i białego.

Dr Nicholas Morton jest specjalistą historii krucjat i historii średniowiecza basenu Morza Śródziemnego. Koncentruje się także na relacjach między chrześcijaństwem a islamem w tym regionie. Jest autorem szeregu monografii i artykułów naukowych. W pracy zawodowej bada także wpływ Mongołów na świat Bliskiego Wschodu w XIII stuleciu. Opublikował obszerne studium w Cambridge University Press pt. Encountering Islam on the First Crusade (Spotkanie z islamem podczas pierwszej krucjaty). Nicholas Morton jest wykładowcą w Nottingham Trent University od 2009 roku. Wcześniej pracował w Queen Mary University, Royal Holloway i Swansea University.

Zapraszam Cię, drogi Czytelniku, w fascynującą podróż po uliczkach i rynkach średniowiecznego i nowożytnego Krakowa. Nie nastawiaj się, że będzie to trasa przyjemna. W większości wypełni ją smród, brud i ubóstwo (z niewielką domieszką humoru), czyli to, z czym na co dzień mieli do czynienia mieszkańcy dawnego Krakowa. Dowiesz się, w jakie miejsca krakowski patrycjat wolał się nie zapuszczać albo chodził po kryjomu. Poznasz zwyczaje, wierzenia i organizację członków świata przestępczego. Prześledzisz ówczesną „drogę kryminalną”, od motywów popychających do przestępstw, poprzez zbrodnie i występki, a na karach kończąc. Może odkryjesz różnice między przestępczym światkiem średniowiecza a jego dzisiejszym odpowiednikiem? A może odnajdziesz ponadczasowe zależności, motywy i zachowania?

Będziesz mógł poznać największych krakowskich mistrzów złodziejskiego rzemiosła i seryjnych morderców. Zobaczysz, kim byli i gdzie grasowali podkrakowscy rozbójnicy. Spotkasz mężczyzn i kobiety, ludzi młodych i starców, nędzarzy i bogaczy. Wszyscy, tak odlegli w czasie, mogą okazać się bardzo podobni do współczesnych ludzi. Będą szukali pieniędzy, uznania, rozrywki, przygody i zemsty…

Zapraszam Cię, drogi Czytelniku, w niezapomnianą podróż po dworkach, kamienicach i chałupach średniowiecznej i nowożytnej Polski. Tym razem przyjrzymy się życiu kobiet. Prześledzimy ich losy od kołyski aż po grób. Poznamy ból narodzin, ciężar wychowania i dorastanie małej dziewczynki, a z czasem niewiasty. Skonfrontujemy ich doświadczenia ze światem dorastających chłopców. Zobaczymy, co dawniej dziewczęta miały do powiedzenia w kwestii wyboru małżonka i swojej drogi życiowej. Zobaczymy, jak kobiety w przeszłości budowały, handlowały, rzeźbiły, kradły, leczyły, truły, mordowały… W końcu żadnej pracy się nie boją, nie tylko dziś – tak było także pięćset lat temu. Poznamy codzienne rozterki kobiet związane z dziećmi, domem i zdrowiem. Na chwilę przystaniemy, by zerknąć do kobiecej szafy i kuchni, bo również w tej ostatniej niepodzielnie rządziła kobieta.

Zapewne zapytasz, Czytelniku, czy kobieta w przeszłości obracała się tylko w trójkącie dom – praca – dzieci. Oczywiście nie. W tej książce odnajdziesz również dawne kobiece hobby, zabawy, uczty, pijaństwa. W końcu poznasz także ich ostatnie chwile na ziemskim padole. Zmierzysz się z tym, z czym musiało się mierzyć w przeszłości wiele starych, jak określano ówcześnie kobiety w podeszłym wieku – z odrzuceniem, porzuceniem, głodem czy ubóstwem. Nasze bohaterki pożegnamy, odprowadzając je w ich ostatniej drodze – na cmentarz. Kto wie, może podczas całej tej wędrówki uznasz, że życie kobiet w przeszłości było przepełnione jedynie bólem, cierpieniem i ciężką pracą. A może nie…?

Pamiętaj jednak, że na kartach niniejszej książki niemal nie odnajdziesz magnatek, księżnych ani królowych. To opowieść o zwykłych kobietach, które można było spotkać na miejskich rynkach, traktach, pod strzechami czy w dworkach. Jedne miały pełne mieszki, inne musiały liczyć się z każdym groszem, ale łączyły je podobne problemy codzienności.

Do niedawna Roksolana była uważana przez badaczy za uwodzicielkę, która doprowadziła imperium osmańskie do ruiny. Tymczasem Leslie Peirce, uznana historyczka, w swojej książce z rozmachem maluje pociągającą historię tajemniczej kobiety, która przekształciła sułtański harem w instytucję o ogromnym znaczeniu dla państwa. Peirce celnie sportretowała najsłynniejszą konkubinę imperium osmańskiego jako kobietę, która z niewolnicy stała się małżonką Sulejmana Wspaniałego, władczynią i jedną z najważniejszych filantropek w kraju.

Wyjątkowa pozycja Roksolany, osiągnięta prawdopodobnie dzięki jej emocjonalnemu związkowi z sułtanem i temu, że została matką wielu książąt, pozwoliła jej stworzyć silną rodzinę, co kłóciło się z turecką tradycją. Zmiany, których Roksolana dokonała w tureckim krajobrazie, ale także w myśleniu poddanych sułtana – w tym zwłaszcza kobiet – pozwoliły na stopniową emancypację tych ostatnich w późniejszych wiekach i wzrost ich znaczenia w imperium osmańskim. A niewielu ludzi w historii może się poszczycić podobnym dziedzictwem…

Intrygująca historia władzy, mecenatu i haremowej polityki, osadzona w szesnastowiecznym Stambule. Roksolana, niewolnica, która została sułtanką, zasługuje na równie poczesne miejsce w annałach historii kobiet, jak inne sławne europejskie władczynie tej epoki.

Leslie Peirce studiowała na Uniwersytecie Harvarda, a w Princeton uzyskała doktorat na studiach bliskowschodnich. Obecnie wykłada historię Bliskiego Wschodu i islamu na Uniwersytecie Nowojorskim. Jej działalność naukowa i dydaktyczna skupia się wokół imperium osmańskiego, a w dziełach powtarza się wątek współpracy kobiet i mężczyzn w kontekście politycznym i społecznym. Jej książki – The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire (1993) oraz Morality Tales: Law and Gender in the Ottoman Court of Aintab (2003) – zostały przetłumaczone na wiele języków i uhonorowane licznymi nagrodami, m.in. przez Turkish Studies Association, co czyni Leslie Peirce jedyną dwukrotną zdobywczynią tej nagrody w historii. Obecnie autorka Roksolany… mieszka i pracuje w Nowym Jorku.

Był rok 1501. Od kilkudziesięciu lat Anglię nękały sprzysiężenia, akty przemocy, morderstwa i zamachy stanu inicjowane przez rywalizujące stronnictwa. Dzięki łutowi szczęścia, sprytowi oraz bezwzględności Henryk VII, pierwszy Tudor na królewskim tronie, stanął u szczytu swych możliwości, mimo że w jego prawo do tronu wielu powątpiewało – widziano w nim bowiem uzurpatora, króla, który na swą władzę nie zasługiwał…

W swojej znakomitej książce Thomas Penn odtwarza dzieje Henryka VII, postaci tyleż tragicznej, co fascynującej – monarchy despotycznego, nieobliczalnego i pełnego chciwości. Bohatera poznajemy w chwili, kiedy w jego długim panowaniu rozpoczynają się lata największych niebezpieczeństw.

W 1202 roku zebrani w Wenecji chrześcijanie mieli po raz kolejny podjąć próbę wyzwolenia Ziemi Świętej. Kampania została przemyślana i przygotowana w najdrobniejszych szczegółach. W weneckich stoczniach, za sowitą opłatą, powstała flota, która miała pomóc w zdobyciu Egiptu stanowiącego swoiste wrota do Ziemi Świętej. Plan wydawał się doskonały. W Wenecji stawiło się jednak zbyt mało ludzi. W zamian za odroczenie płatności Wenecjanie wymusili na krzyżowcach atak na Zarę. Wyprawa, której głównym celem było odzyskanie Ziemi Świętej, stopniowo przekształcała się w kampanię przeciwko braciom w wierze. Brak poczucia jedności, które towarzyszyło pierwszym krucjatom, okazał się brzemienny w skutkach. Do głosu doszły osobiste interesy, które okazały się ważniejsze niż wierność krucjatowym ideałom.

Kierowani przez przebiegłego weneckiego dożę krzyżowcy przystali na prośbę Aleksego IV Angelosa, syna obalonego cesarza Bizancjum, Izaaka II Angelosa, i postanowili pomóc mu w odzyskaniu tronu, widząc w tym możliwość podporządkowania papiestwu Kościoła bizantyjskiego i okazję do wzbogacenia się. Uderzyli na Konstantynopol, plądrując i niszcząc jedno z najpotężniejszych miast średniowiecznej Europy.

Tragedia królowej Marii polega na tym, że dzisiaj, 450 lat po jej śmierci, nadal jest najbardziej znienawidzoną i najmniej rozumianą władczynią w historii Anglii. Jej popularny wizerunek więcej mówi nam o kształtowaniu się narodowej tożsamości angielskich protestantów niż o niej samej. Określenie „Krwawa Maria” ukuto po dłuższym czasie od jej śmierci jako wytwór elżbietańskiej propagandy.

Odkrywcza biografia pióra Lindy Porter – napisana na podstawie nowej interpretacji ówczesnych dokumentów, a także ostatnich prac naukowych – rozprawia się z mitami, odsłaniając prawdę o pierwszej królowej, samodzielnie władającej Anglią. Córkę Henryka VIII i Katarzyny Aragońskiej, wychowaną w kulturze Renesansu, wyróżniały liczne, ujmujące cechy i uzdolnienia. Słynęła jako doskonale władająca łaciną erudytka i znakomita wykonawczyni muzyki, a jej upodobanie do mody dorównywało jedynie namiętności do hazardu.

Maria przeszła trudną szkołę polityki, okrutnie traktowana przez ojca i zastraszana przez dyktatorów władających w imieniu brata Edwarda VI. Zdobyła tron w wyniku zuchwałego zamachu stanu i musiała wytężyć całą siłę woli i odwagę, by się na nim utrzymać. Maria zawarła wspaniałe małżeństwo z Filipem Habsburgiem, późniejszym królem Hiszpanii, i starała się tchnąć nowe życie w politykę wewnętrzną i zagraniczną Anglii, lecz jej dążeniom położyła kres przedwczesna śmierć w wieku 42 lat. Mimo to jej krótkie panowanie nie było okresem mroku, potępionym przez historię; palenie heretyków na stosach, wciąż niemal jedyny zapamiętany aspekt jej życiorysu, nie wzbudził wówczas szczególnej odrazy.

Biografia Marii Tudor pomoże przywrócić należną reputację najbardziej szkalowanej królowej – dzielnej, lecz często nieszczęśliwej kobiety, kochającej zbyt gorąco, choć nie zawsze rozsądnie.

James Reasoner udowadnia, że prawda historyczna jest znacznie ciekawsza od literackiej fikcji. Autor rozwiewa hollywoodzkie mity dotyczące najsłynniejszych strzelanin Dzikiego Zachodu, opisując m.in. ostatnią walkę Doca Holidaya, tragiczną pomyłkę Dzikiego Billa Hickoka czy ostatni, nieudany napad Gangu Daltonów. Książka podzielona jest na kilka grup tematycznych, m.in.: pojedynki, gangi oraz napady na bank. Autor, wykorzystując swój literacki talent, zabiera nas do świata saloonów i kowbojów, i w nowym świetle ukazuje znane nam z powieści i westernów wydarzenia.

Jednym z najbardziej zakorzenionych obrazów z Dzikiego Zachodu jest pojedynek, w którym dwaj stojący naprzeciwko siebie mężczyźni na dany sygnał wyszarpują broń z kabur i strzelają do siebie. Niektórzy historycy twierdzą, że takie zdarzenia nigdy (!) nie miały miejsca. Źródła z tamtego okresu świadczą o czymś zupełnie innym. Pojedynki uliczne nie były oczywiście tak częste, jak sugeruje to współczesna fikcja, ale jeśli nawet są mitem, to niepozbawionym ziarna prawdy…

Jeden dzień, jedna walka, jeden incydent mogą zrodzić legendę. Wystarczy być tam, gdzie tworzy się historia, by samemu trafić do annałów. Z drugiej strony, nieobecność we właściwym miejscu o właściwej porze może sprawić, że szansa zostanie niemal nieodwracalnie zmarnowana. Weźmy przypadek Warrena Earpa…

Kochanek królowej to wybitna powieść duńskiej autorki Bodil Steensen-Leth, na podstawie której powstał scenariusz filmowy. Ekranizacja została nominowana do Oscara w kategorii “Najlepszy film nieanglojęzyczny” (2013) oraz do nagrody Złotego Globu w kategorii “Najlepszy film zagraniczny” (2013). Film został także uhonorowany Srebrnym Niedźwiedziem (2012) i nominowany do Złotego Niedźwiedzia (2012).

15-letnia Karolina Matylda Hanowerska jest młodszą siostrą króla Anglii Jerzego III. W 1766 roku została wysłana do Danii, aby poślubić dwa lata starszego od siebie króla Chrystiana VII. Życie ich obojga na rozwiązłym, kipiącym wręcz od namiętności i intryg duńskim dworze przybiera dramatyczny obrót przez nasilającą się chorobę psychiczną króla z jednej oraz miłość młodej królowej do inteligentnego i czarującego Johanna Struensee z drugiej strony. Struensee jest bowiem nie tylko uznanym królewskim medykiem, ale także człowiekiem o wyjątkowo silnej pozycji politycznej – po przyjęciu posady na królewskim dworze zostaje zaufanym poplecznikiem duńskiego monarchy, rozkochując w sobie młodą królową, samotną i nierozumianą zarówno przez poddanych, jak i przez małżonka.

Znakomita książka duńskiej pisarki to powieść, w której wielkie idee stają się punktem wyjścia do miłosnej historii. Powieściowy świat Bodil Steensen-Leth to nie tylko uczucie dwojga ludzi, ale także zaangażowanie w oświeceniowe reformy kraju, dzięki którym los zacofanej Danii ma szansę ulec poprawie. Epizod oświeceniowego reformatora na duńskim dworze królewskim to dla Duńczyków jeden z najbardziej doniosłych momentów w historii ich kraju. Jednakże przyjaźń Struensee z chorym królem i jednoczesne wielkie uczucie do jego małżonki – klasyczny dworski mezalians – mogą prowadzić jedynie do tragicznego finału…

Kim była owa Angielka, która jako duńska królowa Karolina Matylda zaangażowała się w jeden z najdziwniejszych trójkątów miłosnych w historii?

Bodil Steensen-Leth odpowiada na to pytanie w iście mistrzowski sposób. Zaznacza jednocześnie, że scenariusz filmowy nie wykorzystuje wszystkich nietuzinkowych aspektów powieści – książka jest znakomitym poszerzeniem historii przedstawionej w filmie w reżyserii Nikolaja Arcela.

Kiedy przenikliwy dźwięk kościelnych dzwonów obwieścił poddanym śmierć księcia Bolesława Krzywoustego, w Polsce nastały czasy, o których średniowieczni kronikarze pisali, że „Chrystus i jego święci spali”. Krążące po ówczesnej Europie widmo wielkiego bezkrólewia budziło uzasadnioną trwogę, zwiastując nadejście ery bezprawia i chaosu.

Dzieje Polski doby rozbicia dzielnicowego to historia skłóconej rodziny. Piastowscy epigoni, synowie i wnukowie tych, którzy pamiętali jeszcze zjednoczone królestwo, rzucili się sobie do gardeł. Książęta wydzierali sobie ziemię ojców, synowie występowali przeciw rodzicom, bracia przeciw braciom, wygnani seniorowie rodu z kolei skazani zostali po Europie jako szukający sławy rycerze. Początek wszystkiemu dała zaś braterska waśń zakończona zbrodnią. Dawny królewski ród Piastów rozpadł się na wrogie sobie klany, przy czym każdy z nich rozgrywał własną partię szachów. Przekonani o swojej wyższości Piastowie wielkopolscy; pragmatyczni, ale snujący dalekosiężne plany Piastowie śląscy oraz ambitni, a zarazem nieprzewidywalni Piastowie kujawscy. Wszyscy oni przez niemal dwa stulecia wszczynali niszczycielskie wojny, zdradzali przyjaciół i podawali rękę wrogom, nie cofając się przed niczym.

Taka właśnie, czarna legenda rozbicia dzielnicowego to jednak tylko połowa prawdy. W istocie było ono przełomowym momentem w naszych dziejach, wymagający zresztą gruntownej rewizji. Właśnie wtedy pojawiają się bowiem idee patriae – ojczyzny, i rei publicae – rzeczy pospolitej. Polska przestaje być prywatną własnością Piastów, którzy wypuszczonego z rąk steru władzy nigdy już nie odzyskali. Historia o tym, kto i jak im go odebrał, również będzie ważną częścią tej opowieści.

Książka zabiera czytelnika za kulisy XIII–wiecznej polityki, pokazuje tajniki i narzędzia sprawowania władzy: od brutalnej siły, poprzez relikwie męczenników, klątwy, zafałszowane kroniki, na zrabowanych koronach kończąc. Przy okazji na światło dzienne wydobyci zostają pozostający dotąd w cieniu mniej znani uczestnicy walki o tron: Kościół i jego biskupi, komesowie i dostojnicy z możnych rodów, papiescy legaci i inkwizytorzy, rosnące w siłę miasta oraz pozbawione pana rycerstwo, rozbójnicy i renegaci. Wszystko to mieszało się w polskim tyglu, a ogień pod nim wciąż podsycali czescy Przemyślidzi, niemieccy cesarze, ruscy kniaziowie, a nawet mongolscy koczownicy.

Na kartach książki ożywają również nigdy nie zrealizowane scenariusze wydarzeń, które mogły pchnąć historię Polski na inne tory. Pojawiają się sceny koronacji Bolesława Krzywoustego na króla, Henryka Pobożnego triumfującego w bitwie pod Legnicą, Wacława III uchodzącego sztyletom zamachowców i dającego nowe życie unii polsko–czeskiej. Jest to zarazem próba odpowiedzi na dręczące nas do dziś pytania o możliwość uniknięcia rozbicia dzielnicowego, szans zjednoczenia królestwa przez Piastów śląskich oraz możliwości upadku dynastii i dalszych losów Polski uwikłanej w odwieczny wybór między modernizacyjnym marszem na Zachód a obawą przed utratą własnej tożsamości.

Tomasz Targański – historyk, dziennikarz, autor artykułów o tematyce historycznej i popularnonaukowej oraz licznych wywiadów. Współpracuje m.in. z „Polityką”, „Tygodnikiem Powszechnym” oraz „Newsweekiem”. Publikował również w „Dzienniku Gazecie Prawnej” i „Nowej Europie Wschodniej”. Studiował historię i dziennikarstwo na Uniwersytecie Wrocławskim. W swoich artykułach reinterpretuje znane wydarzenia historyczne, poszukując aktualnych odniesień i nowych punktów widzenia.

Katarzyna Aragońska, najmłodsze dziecko legendarnych hiszpańskich władców, Izabeli Kastylijskiej i Ferdynanda Aragońskiego, miała wyjść za mąż, by przynieść korzyści swojej znamienitej dynastii. W jej żyłach płynęła – odziedziczona po matce – angielska królewska krew. We wczesnym dzieciństwie infantkę zaręczono z Arturem, księciem Walii, najstarszym synem angielskiego monarchy, Henryka VII. Obie strony czerpały z tego sojuszu wielkie korzyści. Jednak Artur zmarł wkrótce po ślubie, a Katarzyna po kilku latach wyszła ponownie za mąż za jego brata, przyszłego króla Henryka VIII, które to wydarzenie zmieniło na zawsze historię Anglii i Europy.
Posługując się swą rozległą wiedzą zarówno o Hiszpanii, jak i Anglii oraz wykorzystując nieznane dotąd hiszpańskie źródła, Giles Tremlett stworzył pierwszą tak wyczerpującą biografię, przedstawiającą ponad cztery dekady z życia niezłomnej kobiety, opisując nie tylko jej życie jako żony Henryka VIII, ale także dzieciństwo i lata dorastania w ukochanej Hiszpanii. Gdy Katarzyna, już jako długoletnia królowa Anglii, odmówiła zgody na unieważnienie ślubu, znalazła się w centrum jednej z największych batalii o władzę – Henryk odciął się od Kościoła katolickiego, a ponieważ pragnął męskiego potomka, usiłował anulować swoje pierwsze małżeństwo i poślubić Annę Boleyn.

Anna Boleyn, wyjątkowa postać w historii Anglii, nieustannie inspiruje naszą wyobraźnię. Dama dworu królowej Katarzyny Aragońskiej oczarowała Henryka Viii do tego stopnia, że król nie tylko odsunął od siebie pierwszą żonę, lecz nieodwracalnie zerwał więzi Kościoła angielskiego z Rzymem i skierował losy królestwa na zupełnie inne tory. Monarcha, zmienny i wybuchowy despota, tych samych cech, które oczarowały go w kochance, nie potrafił znieść u żony i królowej. Dlaczego jednak w ciągu kilku miesięcy (a może i tygodni) Henryk VIII odwrócił się od Anny tak bardzo, że przystał na jej śmierć? Kto stał za spiskiem i zniszczeniem jej frakcji? Czy motorem działań był sam król, czy też raczej jego sekretarz, Thomas Cromwell, który zobaczył w Annie groźną przeciwniczkę, zagrażającą jego własnej karierze?

Jaką osobą Anna była naprawdę? W oczach katolickiej Europy stała się ladacznicą, heretyczką i potworem. Z kolei protestanccy historycy przedstawiali ją niemal jak świętą męczennicę, a w każdym razie niewinną ofiarę dworskiego spisku. Tę tradycję podchwycili romantycy, a po nich twórcy filmowi w XX i XXI wieku. Żadna inna królowa, poza jej własną córką Elżbietą, nie zainspirowała równie wielu utworów literackich i filmowych.

Czy jednak postać Anny Boleyn wzbudzałaby po tylu wiekach tak wielkie zainteresowanie, gdyby nie jej tragiczny koniec? Inaczej niż typowe biografie Anny Boleyn, obejmujące całe życie królowej, niniejsza książka skupia się na ostatnich miesiącach jej życia, kiedy to ciąg nieszczęśliwych wydarzeń doprowadził do katastrofy Anny i całego jej stronnictwa. Autorka umieszcza upadek królowej w szerszym kontekście walki o władzę na dworze Henryka VIII i pozwala nam poznać to tło z różnych stron. W ten sposób w swym wielostronnym ujęciu kreśli obiektywny obraz epoki, chociaż – badając również psychologiczne motywacje przedstawianych osób – nieuchronnie obdarza naszą bohaterkę sympatią i współczuciem.